Przyczyny bólu brzucha w okolicy pępka u dziecka są liczne. Niektóre z nich są niezwykle niebezpieczne i wymagają pilnego leczenia chirurgicznego, inne nie wymagają tak drastycznych środków. W każdym razie ból brzucha u dziecka w okolicy pępka nigdy nie powinien być ignorowany.
Spróbujmy zrozumieć przyczyny, które mogą powodować ból brzucha w okolicy pępka.
Ból brzucha u dziecka w okolicy pępka — choroby chirurgiczne
Najczęstszą przyczyną bólu brzucha wymagającego operacji jest ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. Zapalenie wyrostka robaczkowego może wystąpić u dziecka w każdym wieku, także u dzieci w pierwszym roku życia, dlatego każdy dyskomfort w jamie brzusznej powinien wzbudzać czujność pod kątem tej właśnie choroby.
Objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego różnią się w zależności od wieku dziecka i lokalizacji samego wyrostka. Klasyczny przebieg charakteryzuje się pojedynczymi lub podwójnymi wymiotami, bólem brzucha (dziecko rzadko potrafi wskazać dokładne miejsce bólu) oraz wzrostem temperatury. Mogą również wystąpić zaburzenia stolca i moczu, zwłaszcza u bardzo małych dzieci.
Stan zapalny rozwija się szybko, dlatego wymagane jest natychmiastowe przyjęcie na oddział chirurgiczny i leczenie operacyjne. W przeciwnym razie może rozwinąć się zapalenie otrzewnej, co znacznie utrudnia leczenie i pogarsza rokowanie. Dlatego też bezwzględnie nie wolno podawać dziecku z bólem brzucha żadnych leków przeciwgorączkowych czy przeciwbólowych przed konsultacją ze specjalistą. Mogą one zamazać obraz kliniczny.
Ból brzucha u dziecka w okolicy pępka — wgłobienie
U dzieci w pierwszych latach życia może wystąpić tak groźna choroba, jak wgłobienie jelit. W tej patologii jedno jelito wchodzi w drugie, powodując martwicę jelita i rozwijając ostrą niedrożność jelit. Jest to niezwykle poważny stan, który wymaga natychmiastowej hospitalizacji.
Ból brzucha w tym schorzeniu ma początkowo ostry charakter, a następnie szybko się nasila, z możliwymi wymiotami i wzdęciami. Występuje charakterystyczny objaw — stolec w postaci „galaretki malinowej”.
Ból brzucha u dziecka w okolicy pępka — uwięźnięcie przepukliny
Inną poważną przyczyną bólu brzucha jest uwięźnięta przepuklina, w tym przypadku pępkowa. Jest to możliwe u każdego dziecka z przepukliną, która nie była operowana planowo. Pętla jelita jest uwięziona przez parcie, a próba wciśnięcia jej na własną rękę szybko pogorszy sytuację. Jeśli pacjent nie zostanie pilnie zoperowany, może rozwinąć się martwica jelita i ciężkie następstwa do śmierci włącznie.
Ból brzucha u dziecka w okolicy pępka — przyczyny niechirurgiczne
Przyczyny niechirurgiczne można podzielić na 2 duże grupy:
- Zakaźne;
- Niezakaźne.
Infekcje jelitowe powodują bóle brzucha, biegunkę, wymioty i gorączkę. Występują objawy odurzenia. Nie zawsze można odróżnić łagodną infekcję od ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego, dlatego dziecko z bólem brzucha zawsze powinno być zbadane przez specjalistę. Do przyczyn niezakaźnych należą:
- Reakcja alergiczna. Niemowlęta mogą cierpieć na nią po wprowadzeniu pierwszej żywności;
- Zarażenie helmintami. U dzieci nie zawsze przestrzegana jest higiena osobista, co może prowadzić do zarażenia robakami;
- Kolka. Problem ten jest powszechny u noworodków i może być leczony w domu. Lepiej wcześniej skonsultować się z lekarzem;
- Zakaźna choroba układu moczowo-płciowego. Jeśli brzuch ciągle boli, ale z układem pokarmowym wszystko jest w porządku, warto sprawdzić układ moczowo-płciowy. Problem ten często występuje u dzieci w wieku przedszkolnym;
- Dysbakterioza. Jest to proces sam w sobie niegroźny, ale może powodować bardziej złożone i poważne choroby, dlatego ważne jest, aby w porę rozpocząć leczenie;
- Dyskinezy żółciowe;
- Początek miesiączki — u dziewcząt.
Taktyka rodzicielska, czyli kiedy należy się martwić?
Warto pilnie udać się do szpitala, jeśli oprócz bólu brzucha występują następujące objawy:
- Dziecko jest kapryśne, płacze, zaciska nogi;
- Skóra jest blada i bolesna;
- Temperatura wzrasta;
- Zaparcia, wzdęcia lub biegunka;
- Dziecko mdleje;
- Dyskomfort i ból trwa dzień lub dłużej;
- Dziecko odmawia jedzenia lub picia;
- Występują nudności i wymioty;
- Dziecko bardzo szybko się męczy i jest ciągle senne;
- W stolcu lub wymiocinach znajduje się krew;
- Niestrawność żołądka trwa około 24 godzin;
- Dziecko ma wysypkę na ciele;
- Chodzenie do toalety jest dla dziecka bolesne.
Jeśli brzuch boli po jedzeniu, problem wynika prawdopodobnie z nieprawidłowego działania układu pokarmowego, w innych przypadkach trzeba szukać przyczyny głębiej.
Ból brzucha u dziecka w okolicy pępka — zapobieganie
W ramach działań profilaktycznych należy przestrzegać poniższych zasad:
- Hartowanie organizmu;
- Zrównoważona dieta;
- Higiena osobista;
- Ćwiczenia;
- Utrzymanie odporności;
- Unikanie złych nawyków;
- Wolność od stresu;
- Wykonywanie regularnych badań kontrolnych co najmniej raz w roku;
- Stosowanie leków zgodnie z zaleceniami lekarza.
Warto pamiętać, że ciało ludzkie jest jednym mechanizmem, który składa się z dużej liczby systemów i podsystemów. Jeśli co najmniej jeden system ulegnie awarii, może dojść do reakcji łańcuchowej. Aby zachować zdrowie, należy zapobiegać chorobom, wykonywać terminowe badania kontrolne i stosować środki zapobiegawcze.