Wypadanie macicy i pochwy — diagnostyka i leczenie

Wypadnięcie macicy to stan patologiczny, w którym macica jest przesunięta poniżej normalnego poziomu. Jest to spowodowane osłabieniem więzadeł, które podtrzymują i otaczają macicę. Jednocześnie dochodzi do przemieszczenia ścian pochwy. Stan jest uważany za rodzaj przepukliny dna miednicy, która rozwija się w obszarze wejścia pochwy.

Metoda leczenia będzie zależała od wieku pacjentki i stopnia wypadnięcia. Najczęściej wskazana jest operacja. Jeśli operacja nie jest możliwa w przypadku wypadnięcia macicy, zakłada się pierścień maciczny.

Przyczyny wypadania macicy i pochwy

Główną przyczyną jest osłabienie mięśni dna miednicy i aparatu więzadłowego macicy. Najczęściej ten patologiczny stan rozwija się w wyniku trudnego lub powtarzającego się porodu. W grupie ryzyka znajdują się kobiety, które rodziły więcej niż dwa razy oraz te, które w przeszłości miały ciążę mnogą.

Ponadto osłabienie mięśni dna miednicy i wypadanie macicy może być spowodowane przez:

Urazy położnicze;
Otyłość lub ciężka utrata masy ciała;
Częsty ciężki wysiłek fizyczny związany z podnoszeniem ciężarów;
Zaburzenie równowagi hormonalnej;
Predyspozycje dziedziczne;
Wrodzone nieprawidłowości;
Operacje ginekologiczne, które obejmują nacięcia w okolicy narządów płciowych;
Menopauza;
Rozdarcia krocza;
Przewlekły, silny kaszel;
Wiek powyżej 50 lat — w tym przypadku wypadnięcie rozwija się z powodu zaniku tkanek;
Przewlekłe zaparcia.

W większości przypadków pacjenci mają kombinację kilku z powyższych przyczyn jednocześnie.

Klasyfikacja wypadania macicy i pochwy

Wypadanie następuje stopniowo, najpierw z wypadaniem przedniej ściany pochwy, potem tylnej ściany pochwy. Następnie, gdy obie ściany rozluźnią się, mięśnie zaczynają opadać, a wraz z nimi opada pochwa i macica.

W zależności od stopnia przemieszczenia narządu wyróżnia się następujące stopnie zaawansowania choroby:

Stopień I — szyjka macicy opada do nie więcej niż połowy długości pochwy.
Stopień II — szyjka macicy i/lub ściany pochwy opadają do wejścia do pochwy.
Stopień III — szyjka macicy i/lub ściany pochwy opadają poza otwór pochwy, a nad nią znajduje się trzon macicy.
Stopień IV — wypada cała macica.

Objawy wypadania macicy i pochwy

W początkowych stadiach może nie być widocznych objawów. Jednak w miarę postępu choroby pojawiają się uciskające bóle kości krzyżowej, podbrzusza, pacjentka skarży się na uczucie ciała obcego w pochwie. Podczas stosunku mogą wystąpić bolesne odczucia.

Gdy wypadnięcie staje się ciężkie, do powyższych objawów dołączają się objawy urologiczne:

Utrudnione lub częste oddawanie moczu (nietrzymanie moczu w zaawansowanych przypadkach);
Przekrwienie w narządach miednicy;
Zastój moczu, zakażenie pęcherza i dróg moczowych.

W szczególnie ciężkich przypadkach, przy ciężkim wypadnięciu może dojść do całkowitego zablokowania pęcherza spowodowanego silnym uciskiem. Pęcherz nie może być opróżniony w sposób naturalny i pacjent musi być leczony chirurgicznie.

Do proktologicznych powikłań choroby należą zaparcia, nietrzymanie stolca, gazy oraz konieczność pomocy manualnej (ucisk palcem na krocze lub tylną część pochwy) przy defekacji.

Diagnostyka wypadania macicy i pochwy

Główne metody diagnozowania choroby to:

Zebranie anamnezy, wywiad z pacjentem;
Badanie ginekologiczne — określić wielkość macicy, jajników, ich stosunek, aktualny stan aparatu mięśniowo-więzadłowego dna miednicy, jest to główna metoda diagnozowania tej patologii.

Ponadto w celu wyjaśnienia przyczyn choroby i postawienia diagnozy różnicowej wykonuje się badanie USG miednicy. Aby wykryć wypadanie ścian odbytnicy, wskazane jest wykonanie badania odbytnicy.

Do kompleksowej diagnostyki należy również badanie moczu, posiew bakteriologiczny moczu, wymazy z dróg moczowych itp.

W razie wskazań angażowani są pokrewni specjaliści — chirurg, urolog, proktolog.

Leczenie wypadania macicy i pochwy

Leczenie zachowawcze:

Przestrzeganie określonej diety zapobiegającej zaparciom (ograniczenie pokarmów białkowych i tłustych, soli, wprowadzenie do diety świeżych owoców, warzyw bogatych w błonnik, zbóż);
Wykonywanie specjalnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy (ćwiczenia Kegla i inne);
Fizjoterapia (stymulacja mięśni dna miednicy prądami o niskiej częstotliwości, elektroforeza i inne metody);
Unikanie ciężkiego wysiłku fizycznego;
Założenie pierścienia w pochwie, aby zapobiec wypadaniu macicy (zabieg ten przeprowadza się zwykle, gdy operacja nie jest możliwa).
Chirurgiczne leczenie wypadania macicy i pochwy
Operacja plastyczna ścian pochwy, w wyniku której usuwa się część ścian, zmniejsza ich powierzchnię, a narząd wraca do normalnego, fizjologicznego położenia; wzmocnienie mięśni dna miednicy poprzez założenie pod nimi specjalnych syntetycznych siatek i przymocowanie ich do więzadeł miednicy. W ten sposób powstaje sztuczny aparat podtrzymujący, który zapobiega wypadnięciu macicy;
Usunięcie macicy — operację tę przeprowadza się dopiero wtedy, gdy narząd wypadnie całkowicie i wyłącznie u kobiet, które są w okresie menopauzy.